fot. Sandera Decheringa na Unsplash.
Czemu ty się, zła godzino,
z niepotrzebnym mieszasz lękiem?
Jesteś - a więc musisz minąć.
Miniesz - a więc to jest piękne.
Wisława Szymborska, Nic dwa razy
Wiemy, że kryzys psychiczny może spotkać każdego. Przed pandemią statystyki mówiły, że co czwarty Polak doświadczy go przynajmniej raz w ciągu życia. Obecnie załamania zdrowia psychicznego zdarzają się jeszcze częściej. Konsultacja psychiatryczna jest w takiej sytuacji konieczna, by ocenić stan pacjenta i zapewnić mu odpowiednią pomoc. Wsparcie specjalistów w kryzysie emocjonalnym jest tak samo niezbędne jak odwiedzenie kardiologa w razie problemów z sercem albo dentysty z bólem zęba. Pomagamy na różne sposoby. Przepisujemy leki, edukujemy i podpowiadamy, co wesprze proces zdrowienia. W razie potrzeby kierujemy też do innych specjalistów, wystawiamy zwolnienia lekarskie, orzeczenia i zaświadczenia.
CO LECZYMY?:- depresję, w tym także depresję poporodową
- przewlekłe zmęczenie, wypalenie zawodowe
- zaburzenia lękowe (np. ataki paniki), zaburzenia nerwicowe, zaburzenia osobowości, zaburzenia odżywiania, zaburzenia snu, w tym bezsenność, zaburzenia obsesyjne i kompulsywne, zaburzenia psychotyczne, zaburzenia adaptacyjne, czyli trudności emocjonalne wynikające ze znalezienia się w nowej sytuacji życiowej
- chorobę afektywną dwubiegunową
- choroby psychosomatyczne
- uzależnienia od substancji, uzależnienia behawioralne
- zespół stresu pourazowego (PTSD)
- przedłużającą się żałobę
- skłonności autoagresywne
- inne nietypowe objawy utrudniające codzienne funkcjonowanie i niepokojące pacjenta.
- obniżenie sprawności poznawczej: zapominanie o ważnych sprawach, trudności z koncentracją
- drażliwość, ciągłe poirytowanie, wybuchy złości
- utrzymujące się odczucie przeciążenia i przytłoczenia
- płaczliwość
- huśtawki nastrojów
- obojętność, niezdolność do przeżywania radości i satysfakcji
- trudności z zasypianiem lub nadmierna potrzeba snu
- kłopoty z jedzeniem (brak apetytu, objadanie się)
- brak energii
- trudność z wykonywaniem codziennych czynności
- ciągłe zmęczenie
- utrata ochoty na kontakt z ludźmi, obawy przed wychodzeniem z domu
- znaczący spadek libido
- poczucie bezsensu
- brak nadziei na przyszłość
- strach przed czymś, co dotąd nie budziło obaw
- częste sięganie po alkohol
- obsesyjne myśli
- niezdolność do odpoczywania
- każda inna sytuacja, która budzi silny niepokój o zdrowie psychiczne
Wskazań do takiej konsultacji jest więc sporo. Ale co będzie, jeśli pójdziemy do psychiatry „niepotrzebnie”? Nic się nie stanie. Lekarz uspokoi nas i doradzi, gdzie szukać bardziej adekwatnej pomocy. O badaniu psychiatrycznym można myśleć podobnie, jak o morfologii. Kiedy wyniki wychodzą dobre, to wcale nie znaczy, że badanie było złym pomysłem. Zdrowie psychiczne jest tak samo ważne, jak zdrowie fizyczne, i nie zaszkodzi go co jakiś czas skontrolować.
A co, jeśli perspektywa kontaktu z psychiatrą budzi obawy? Po pierwsze warto wiedzieć, że to naturalne. Obawiamy się tego, czego nie znamy. Każda nowa sytuacja może wzbudzać niepewność i dotyczy to także wizyt u specjalistów. Po drugie – jeśli pojawiają się wątpliwości albo wręcz strach, to warto na początku konsultacji powiedzieć o tym lekarzowi. Będzie mógł dzięki temu skuteczniej udzielić wsparcia.
Niektórzy pacjenci mogą odczuwać niechęć do psychiatrów z powodu wcześniejszych trudnych doświadczeń. Jeśli ktoś trafił na niekompetentnego lekarza – albo nawet na lekarza mającego ogromną wiedzę, ale niezbyt kontaktowego – to zrozumiałe, że będzie się potem obawiał. W naszych gabinetach robimy wszystko, by konsultacja była jak najlepszym doświadczeniem dla osoby poszukującej pomocy. Wszyscy nasi psychiatrzy są specjalistami nie tylko od farmakologii, ale także od budowania kontaktu oraz atmosfery bezpieczeństwa i wsparcia.
Warto pamiętać, że zbadanie swojego stanu psychicznego, kiedy coś budzi niepokój, jest po prostu rozsądne. Człowiek nie jest ze stali – nawet najsilniejsza psychika ma swój próg wytrzymałości. Załamanie nerwowe może się przydarzyć każdemu.
Wbrew stereotypom, które na szczęście odchodzą powoli do lamusa, konsultacja psychiatryczna nie musi skazywać nikogo na krytykę i dezaprobatę otoczenia. Świadomość społeczna zmienia się i coraz powszechniejsze jest przekonanie, że sięgnięcie po specjalistyczną pomoc to normalna sprawa.
JAK WYGLĄDA PIERWSZA WIZYTA U PSYCHIATRY?
Wiele osób czuje się niepewnie przed pierwszą wizytą u psychiatry. To naturalne – wszyscy obawiamy się nowych sytuacji i konsultacja ze specjalistą nie jest wyjątkiem. Ludzki mózg działa tak, by unikać zagrożeń, a nowe doświadczenia postrzega właśnie w ten sposób. Jednocześnie uspokaja go wiedza o tym, czego może się spodziewać. Jak zatem wygląda pierwsza konsultacja w naszej placówce?
Spotkanie z psychiatrą nie przypomina standardowej wizyty lekarskiej. Otoczenie, lokalizacja, w której się znajdujemy, sprzyja temu, by wizyta była jak najmniej stresująca. Wizyty są umawiane na konkretną godzinę i rzadko się zdarza, by czekało tam kilka osób jednocześnie. Bardzo dbamy o poufność danych osobowych. Tożsamość pacjenta potwierdza lekarz za zamkniętymi drzwiami. Dyskercja i profesjonalizm to wartości, które są nam szczególnie bliskie.
Podczas wizyty u nas lekarz nie będzie siedział za biurkiem ani się spieszył. Zapyta o powód konsultacji i o wszelkie objawy, a jednocześnie będzie się starał zrozumieć istotę problemu. Przeprowadzi pogłębiony wywiad lekarski. Zada pytania zarówno o dolegliwości fizyczne, choroby przewlekłe, jak i o historię leczenia, aktualny stan psychiczny, codzienne funkcjonowanie, czynniki stresogenne itp. Większość naszych psychiatrów ma także wykształcenie psychoterapeutyczne – dzięki temu potrafią oni łączyć analizę objawów z poszukiwaniem źródeł kryzysu psychicznego. Ich mocną stroną jest też uważne, empatyczne słuchanie.
Celem rozmowy będzie ocena stanu psychicznego i zadecydowanie, jaka forma pomocy jest najlepsza dla pacjenta. To mogą być leki, psychoterapia, zwolnienie lekarskie, zmiana trybu życia, a także dodatkowa konsultacja z innym specjalistą. Może się także zdarzyć, że lekarz zaleci wsparcie terapii psychiatrycznej poprzez skorzystanie z innej formy pomocy psychologicznej – grupy wsparcia, warsztatów, treningu interpersonalnego, coachingu itp.
Wiele osób obawia się rozmowy z psychiatrą. Niektórzy wyobrażają sobie, że zostaną zarzuceni gradem pytań albo będą się czuli jak na przesłuchaniu. Nic takiego się u nas nie dzieje. Nasi lekarze są specjalistami od nawiązywania kontaktu z pacjentem i tworzenia atmosfery bezpieczeństwa i zrozumienia. Łączą gruntowną, szeroką wiedzę z umiejętnością budowania relacji, bez której trudno myśleć o skutecznym leczeniu.
Pierwsza wizyta trwa 50 minut. Lekarz pozostaje w bezpośrednim kontakcie telefonicznym z pacjentem (bez angażowanie recepcji). Podczas krótkich rozmów telefonicznych, wiadomości sms, lekarz może na bieżąco monitorować stan pacjenta.
FARMAKOTERAPIA
Obecnie stosowane leki cechują się niewielką ilością działań niepożądanych i w większości przypadków nie uzależniają. Leki psychoaktywne pozwalają na bezpieczne uśmierzenie takich dolegliwości jak: lęk, niepokój, depresja czy drażliwość. Stosowanie farmakoterapii przynosi pacjentom szybkie efekty i wyraźną poprawę warunków życia. Należy podkreślić, że leki są środkiem doraźnym. Działają przede wszystkim w celu wyeliminowania objawów choroby. Leczenie stanów chorobowych wymaga równoległego stosowania dodatkowych metod, takich jak psychoterapia, coaching lub hipnoza.
LEKI PSYCHOTROPOWE - FAKTY I MITY
Na temat leków psychiatrycznych krąży wiele mitów, dość powszechne są więc obawy przed ich stosowaniem. Wątpliwości zawsze warto omówić z lekarzem podczas konsultacji, a odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania zebraliśmy poniżej.
- 1. Czy leki psychotropowe uzależniają?
-
Przekonanie to bierze swój początek w ogromnej popularności leków z grupy benzodiazepin (czyli klasycznych leków przeciwlękowych)
w latach 70. i 80. ubiegłego wieku. Rzeczywiście benzodiazapiny mogą uzależniać, jeśli są nieostrożnie stosowane, a zwłaszcza jeśli ktoś używa ich bez kontroli lekarza. Obecnie przepisywane są raczej rzadko i wyłącznie do użytku doraźnego. To tylko jedna z wielu grup leków psychiatrycznych. Aktualnie psychiatrzy dysponują znacznie nowocześniejszymi i bezpieczniejszymi rozwiązaniami. Leki psychotropowe, jakkolwiek z reguły są bezpieczne i dobrze tolerowane, zawsze wymagają konsultacji lekarskiej, która pozwoli dobrać lek dla danego pacjenta uwzględniając szereg istotnych danych.
2. Czy leki psychotropowe zmieniają osobowość?
Pacjenci często martwią się, że z powodu farmakoterapii przestaną być sobą. Wyobrażają sobie, że podczas leczenia znacząco zmieni się ich zachowanie i sposób funkcjonowania. Leki psychotropowe nie „piorą” mózgu ani nie niszczą psychiki, czasami mają wręcz działanie ochronne na neurony mózgu. Większość z nich nie jest stymulantami, przywracając równowagę między neuroprzekaźnikami w mózgu, pomagają żyć tak jak wcześniej i ponownie poczuć się sobą.
3. Czy wszystkie leki psychoropowe dają uciążliwe skutki uboczne?
Zdarza się, że leki mają skutki uboczne, np. zmniejszenie apetytu, bezsenność lub zaburzenie rytmu snu, senność, zawroty głowy, nadmierne zmęczenie, zwiększenie wagi, apatia seksualna.
Często mijają one po tygodniu czy dwóch, gdy organizm się do nich zaadaptuje. Jeśli tak się nie dzieje i skutki uboczne utrudniają nam życie, to znaczy, że trzeba zgłosić się do lekarza i poprosić o zmianę leków. Tak samo jak wtedy, gdy nie ma poprawy. W naszych gabinetach Pacjent pozostaje w stałym kontakcie telefonicznym z lekarzem prowadzącym. Na bieżąco (nawet co kilka dni) informuje o swoim samopoczuciu, co pozwala dopasowanie dawkowania i odpowiedniego doboru lub zmiany leku.
4. Czy decyzja o lekach oznacza, że trzeba będzie je brać przez całe życie?
Istnieją zaburzenia, które wymagają przyjmowania leków na stałe. Jednak dużej części pacjentów wystarcza określony czas farmakoterapii, by poprawa była trwała. Niestety leki psychiatryczne w większości nie dają poprawy natychmiast – zwykle trzeba na nią poczekać od dwóch tygodni do paru miesięcy. Rozpoczęcie farmakoterapii samo w sobie nie sprawia, że leki psychotropowe muszą być przyjmowane bez końca i nie da się ich odstawić. Leczenie często trzeba kontynuować długoterminowo nie dlatego, że leków nie można odstawić, a dlatego, że wymaga tego zapobieganie nawrotom danej choroby.
5. Czy przyjmowanie leków oznacza, że sobie nie radzę?
To tak, jakby powiedzieć osobie cierpiącej na niedoczynność tarczycy, że przyjmowanie hormonów tarczycowych oznacza, że coś z nią nie tak (i że powinna „po prostu wziąć się w garść”). Brak równowagi między neuroprzekaźnikami, który jest jedną z przyczyn wielu trudności psychicznych, można skutecznie leczyć – tak samo, jak wahania hormonów czy niedobór witamin. I podobnie jak dolegliwości fizyczne, może się on przydarzyć każdemu. Mitem jest myślenie, że są to leki dla ludzi „słabych”, przecież choroba nie wynika ze słabości charakteru danej osoby.
6. Czy leki psychotropowe pomagają tylko objawowo?
Takie stwierdzenie byłoby dużym uproszczeniem. Przyczyny dolegliwości psychicznych nie są do końca zbadane i jest ich wiele: trudne zdarzenia życiowe, nierównowaga między neuroprzekaźnikami w mózgu, zaburzenia hormonalne i neurologiczne, dieta, tryb życia, niedobór snu, wreszcie skłonności genetyczne. Na objawy składa się więc zwykle cały zespół przyczyn, które jednocześnie oddziałują na siebie nawzajem. Wyeliminowanie jednej z nich, np. poprzez podanie leków stabilizujących poziom serotoniny i noradrenaliny, uruchamia rodzaj sprzężenia zwrotnego i pośrednio wpływa także na pozostałe. W praktyce – włączenie leków może np. pomóc odzyskać trochę energii i motywacji, by prowadzić zdrowszy tryb życia. To z kolei pomoże znaleźć siły na dokonanie potrzebnych zmian i zwiększenie poziomu satysfakcji, co znów zadziała dobrze na równowagę neurohormonalną i tak dalej. Poprawa samopoczucia uzyskana dzięki lekom może też umożliwić pracę nad głębszymi przyczynami problemu tym osobom, które decydują się również na psychoterapię. Są przypadki, w których psychoterapia bez leków nie będzie skuteczna (i odwrotnie).
7. Czy leki psychotropowe są szybkim remedium na ból dla tych, którzy nie chcą nad sobą pracować?
Niektóre zaburzenia da się leczyć bez leków z zastosowaniem psychoterapii, a ich skuteczność bywa porównywalna. Nie dotyczy to jednak poważnych zaburzeń psychicznych, takich jak na przykład schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, głęboka depresja, ciężkie zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne i inne. W naszych gabinetach pracujemy w zespole składającym się z psychiatrów, psychoterapeutów, coachów i dietetyka. Przypadek każdego pacjenta jest omawiany na superwizjach zespołowych, co pozwala na szeroki wgląd w problem, z którym przychodzi, a co za tym idzie dobranie formy wsparcia przynoszącej najlepsze rezultaty.
8. Czy można stosować leki psychotropowe w ciąży i przy karmieniu piersią?
Czas ciąży i laktacji rzeczywiście wymaga od lekarza zachowania dużej ostrożności. Istnieją jednak dobrze przebadane leki, których stosowanie jest bezpieczne zarówno dla mamy, jak i dla dziecka.
9. Czy celem przyjmowania leków psychotropowych jest zastąpienie woli osoby chorującej lub jej ubezwłasnowolnienie?
To popularny mit funkcjonujący na temat leków psychotropowych. Celem ich stosowania jest właśnie poprawa funkcjonowania pacjenta i jego większa satysfakcja z życia.
10. Lekarze zawsze kierują się interesem finansowym przepisując dany lek.
To kolejne powszechne przekonanie, które ogranicza zaufanie do lekarza – specjalisty. Lekarze w naszych gabinetach wskazują preparat (substancję czynną), która będzie właściwy w leczeniu pacjenta, nazwa rynkowa jest rzeczą wtórną. Często sugerują zakup najtańszego odpowiednika substancji dostępnego w aptece. Ponadto leki drogie nie są tożsame z lekami skutecznymi, na przykład preparaty litu, który jest lekiem tanim i w zasadzie nie reklamowanym przez firmy farmaceutyczne, są stosowane przy leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej.
Wizyta domowa w obrębie Wrocławia 500 zł
Pierwsza wizyta | 50 min. | 300 zł
Kolejna wizyta | 25 min. | 200 zł
Poza granicami miasta cena ustalana indywidualnie.
Na życzenie pacjenta: stacjonarnie lub online
Można do nas przyjść z każdym problemem, który dotyczy psychiki. Będziemy mu się przyglądać z różnych perspektyw i szukać najlepszych rozwiązań.
PO CZYM POZNAĆ, ŻE POTRZEBUJĘ KONSULTACJI PSYCHIATRYCZNEJ?
Pomoc psychiatry jest konieczna w razie wystąpienia objawów zaburzenia lub choroby psychicznej. Bywa też potrzebna w różnych kryzysowych sytuacjach. To może być utrata kogoś bliskiego, mobbing w pracy, przeprowadzka, rozwód czy przemęczenie. Zwykle trudno samemu ocenić swój stan. Jednak jeśli w kimś pojawia się pytanie „Czy potrzebuję wizyty u psychiatry”, to na ogół odpowiedź brzmi „tak”.
Kryzys psychiczny to coś, co łatwo zbagatelizować. O ile wszyscy znamy niepokojące symptomy fizyczne, które wymagają odwiedzenia lekarza rodzinnego lub internisty, o tyle sygnały płynące z wnętrza może być trudniej zauważyć. W końcu wiedzy o emocjonalnej pierwszej pomocy nie przekazuje się w szkole. Dlatego jeśli w kimś pojawia się niepokój dotyczący jego kondycji psychicznej, to zwykle oznaki kryzysu są już wyraźne. Co do zasady – na konsultację u psychiatry warto umówić się wtedy, kiedy emocjonalne cierpienie lub dokuczliwe objawy utrudniają wykonywanie codziennych czynności. To dobry pomysł także w sytuacji dużych zmian w zachowaniu albo odczucia, że nie jesteśmy ostatnio sobą. Zawsze też lepiej umówić się do lekarza od razu, niż zwlekać. W wielu przypadkach czekanie, aż „samo przejdzie”, prowadzi do pogorszenia, utrudniając i przedłużając późniejsze leczenie. Co jeszcze jest sygnałem, że przyda się konsultacja psychiatryczna?